The Tipitaka​​

ព្រះត្រៃបិដកបាឡី និងសេចក្តីប្រែជាភាសាខ្មែរ​

ព្រះត្រៃបិដក ឬ ត្រ័យបិដក ប្រែថា ល្អីបីឬប្រជុំនៃល្អីបី។​ ប្រជុំនៃព្រះធម្មវិន័យពុទ្ធសាសនា ៣ ចំណែកគឺ វិនយបិដក (ច្បាប់ទូន្មាន ដែលព្រះសព្វញ្ញុពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់បញ្ញត្តនិងអនុញ្ញាត) សុត្តន្តបិដក (ពាក្យឱវាទ ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់សំដែងប្រាប់ឲ្យពន្យល់ឲ្យដឹងការខុសត្រូវអាក្រក់ល្អគ្រប់យ៉ាង តែទ្រង់មិនបញ្ញត្តមិនអនុញ្ញាតដូចវិនយបិដកទេ), អភិធម្មបិដក (សេចក្តីប្រាប់ពន្យល់អំពីចិត្ត, ចេតសិក, រូប, និព្វាន ដែលជាធម៌ល្អិតសុខុម គម្ភីរភាព តែមិនមានបញ្ញត្តិនិងអនុញ្ញាតទេ)។​ ប្រជុំនៃព្រះពុទ្ធសាសនាទាំង៣ចំណែកនេះហៅដោយរួបរួមថា ព្រះត្រៃបិដកព្រះត្រ័យបិដក ឬក៏ ត្រិបិដក ព្រោះទុកដូចជាល្អីឬភាជនៈដែលដាក់វត្ថុ៣ចំណែកឲ្យស្ថិតនៅមិនឲ្យរាត់រាយខ្ចាត់ខ្ចាយ ។

The Tipitaka (Pali ti, “three,” + pitaka, “baskets”), or Pali canon, is the collection of primary Pali language texts which form the doctrinal foundation of Theravada Buddhism. The three divisions of the Tipitaka are: Vinaya Pitaka, Sutta Pitaka, Abhidhamma Pitaka.

ព្រះត្រៃបិដក​ Tipitaka

 

១. វិនយបិដក​  វិន័យរបស់ភិក្ខុ និង ភិក្ខុនី (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ១ ដល់​ ១៣)
២. សុត្តន្តបិដក​  ព្រះសូត្រ (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ១៤ ដល់​ ៧៧)
៣. អភិធម្មបិដក  ធម៌និយាយអំពីចិត្ត, ចេតសិក, រូប, និព្វាន (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ៧៨ ដល់​ ១១០)

សរុបមក​ ព្រះ​ត្រៃ​បិដក​ខ្មែ​រមាន​ ១១០​ក្បាល​ ដែល​ត្រូវ​ជា ៣៦៦៣០ទំព័រ​ជា​ភាសា​បាលី និង​ ៣៦៦៣០​​ទំព័រ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ។

 

♥´¨)
​¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•`​ (̅_̅_̅_̅S❤S_̅_̅_̅̅()​ ​💕💕💕

 

វិនយបិដក (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ១ ដល់​ ១៣)​​ — ច្បាប់ទូន្មាន ដែលព្រះសព្វញ្ញុពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់បញ្ញត្តនិងអនុញ្ញាត

Vinaya Pitaka​ — The collection of texts concerning the rules of conduct governing the daily affairs within the Sangha — the community of bhikkhus (ordained monks) and bhikkhunis (ordained nuns). Far more than merely a list of rules, the Vinaya Pitaka also includes the stories behind the origin of each rule, providing a detailed account of the Buddha’s solution to the question of how to maintain communal harmony within a large and diverse spiritual community.

 PC

វិនយបិដក Vinaya Pitaka


គម្ពីរ​មហាវិភង្គ (លេខ ១​ ដល់​ ៤)  —​ ​រៀបរាប់​អំពី​វិន័យ​របស់​ព្រះ​ភិក្ខុ​សង្ឃ​ទាំង​ ២២៧ សិក្ខាបទ។

 

វិនយបិដក​ មហាវិភង្គ បឋមភាគ (​១) —​ វេរញ្ជកណ្ឌ និង បារាជិកកណ្ឌ
Vinaya Pitaka  part 1

 

វិនយបិដក​ មហាវិភង្គ ទុតិយភាគ (២) —​ តេរសកណ្ឌ និង អនិយតកណ្ឌ
Vinaya Pitaka part 2

 

វិនយបិដក​ មហាវិភង្គ តតិយភាគ (៣)​ ​​—​  និស្សគ្គិយកណ្ឌ និង បាចិត្តិយកណ្ឌ
Vinaya Pitaka part 3

 

វិនយបិដក​​ មហាវិភង្គ ចតុត្ថភាគ (៤​)  — បាចិត្តិយកណ្ឌ បាដិទេសនីយកណ្ឌ សេខិយកណ្ឌ អធិករណសមថកណ្ឌ
Vinaya Pitaka part 4

 

 

គម្ពីរភិក្ខុនីវិភង្គ (សៀវភៅ​លេខ ៥) ដែលអធិប្បាយនូវវិន័យទាំង ៣១១ សិក្ខាបទរបស់ភិក្ខុនី។

 

វិនយបិដក​​ ភិក្ខុនីវិភង្គ បច្ចេកភាគ (៥​)
Vinaya Pitaka part 5

 

 

គម្ពីរមហាវគ្គ (ចាប់​​ពី​​សៀវភៅ​​លេខ ៦ ដល់ ៨) ជា​​គម្ពីរ​​ដែល​​​ពណ៌នា​​​អំពី​​របៀប​​​ធ្វើ​សង្ឃកម្ម​​ផ្សេងៗ​​របស់​​ពួក​​ពុទ្ធបរិស័ទ។ ក្នុង​​គម្ពីរ​​នេះ​​មាន ១០ ខន្ធកៈ ​នៃ ២២ ខន្ធកៈ ដែល​​នៅ​​សល់​ ១២​ ខន្ធកៈ​ ទៀត​​មាន​​ប្រាកដ​​ក្នុង​​គម្ពីរ​​ចុល្លវគ្គ។

 

វិនយបិដក​​ ​​​​ មហាវគ្គ បឋមភាគ (៦) — មហាខន្វកៈ ឧបោសថក្ខន្ធកៈ
Vinaya Pitaka part​​ 6

 

វិនយបិដក​​ មហាវគ្គ ទុតិយភាគ (៧) —​​ វស្សូបនាយិកក្ខន្ធកៈ
Vinaya Pitaka part 7

 

វិនយបិដក​​ មហាវគ្គ តតិយភាគ​​ (៨) — កឋិនៈក្ខន្ធកៈ ចីវរក្ខន្ធកៈ ចម្បេយ្យក្ខន្ធកៈ និង កោសម្តិក្ខន្ធកៈ
Vinaya Pitaka part 8

 

 

គម្ពីរ​ចុល្លវគ្គ (ចាប់​​ពី​​សៀវភៅ​​លេខ ៩ ដល់​ ១១) ជា​គម្ពីរ​មាន​ភាព​ប្រហាក់​ប្រហែល​នឹង​គម្ពីរ​មហាវគ្គ​ផ្សេង​តែ​យក ១២ ខន្ធកៈ ​ក្រៅ​ផ្សេង​ពី ១០ ខន្ធកៈ ក្នុង​គម្ពីរ​មហាវគ្គ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ។

 

វិនយបិដក​​ ចុល្លវគ្គ បឋមភាគ (៩) — កម្មក្ខន្ធកៈ បារិវាសិកក្ខន្ធកៈ និង សមុច្ចយក្ខន្ធកៈ
Vinaya Pitaka part 9

 

វិនយបិដក​​ ចុល្លវគ្គ ទុតិយភាគ (១០) — សមថក្ខន្ធកៈ ខុទ្ទកវត្ថុក្ខន្ធកៈ និង សេនាសនក្ខន្ធគ
Vinaya Pitaka part 10

 

វិនយបិដក​​ ចុល្លវគ្គ តតិយភាគ (១១) — សង្ឃភេទក្ខន្ធកៈ វត្តក្ខន្ធកៈ បាតិមោក្ខដ្ឋបនក្ខន្ធកៈ ភិក្ខុនិក្ខន្ធកៈ បញ្ចសតិកក្ខន្ធកៈ និង សត្តសតិកក្ខន្ធកៈ
Vinaya Pitaka part 11

 

 

គម្ពីរបរិវារៈ (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ១២ ដល់ ១៣) ជាគម្ពីរចុងក្រោយដែលបានធ្វើជាសំណួរ​ចម្លើយ ចោទឆ្លើយអំពីបញ្ហាមានក្នុងគម្ពីរទាំង ៤ ខាងលើ។

 

វិនយបិដក បរិវារ បឋម (ភាគ១២)​
Vinaya Pitaka part 12   វិនយបិដក Vinaya Pitaka (បរិវារៈ)

 

វិនយបិដក​​ បរិវារ ទុតិយ (ភាគ១៣) — វខន្ធកបុច្ឆា ឯកុត្តរិក ឧបោសថាទិបុច្ឆាវិស្សជ្ជនា អត្ថវសេបករណៈ តាថាសង្គណិកៈ និង អធិករណភេទ ជាដើម
Vinaya Pitaka part 13   វិនយបិដក Vinaya Pitaka (បរិវារៈ)

 

 

សុត្តន្តបិដក (ចាប់​ពី​សៀវភៅ​លេខ ១៤ ដល់​ ៧៧)— ពាក្យឱវាទ ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់សំដែងប្រាប់ឲ្យពន្យល់ឲ្យដឹងការខុសត្រូវអាក្រក់ល្អគ្រប់យ៉ាង តែទ្រង់មិនបញ្ញត្តមិនអនុញ្ញាតដូចវិនយបិដកទេ

សុត្តន្តបិដក គឺ​ជា​គម្ពីរ ដែល​បាន​រួបរួម​នូវ​ព្រះ​ធម៌ មាន​លក្ខណៈ​ជា​ការ​សម្តែង ចាត់​ជា​ក្រុម​ ជា​ពួក តាម​ហេតុការណ៍ និង ចរិត​អធ្យាស្រ័យ របស់​សត្វ ឬ គូ​សន្ទនា​ ដែល​មាន​មួយ​ចប់ នៃ​ការ​សាកច្ឆា សន្ទនា​រវាង​ព្រះ​បរម​សាស្តា និង ភាគី​ចរចា ហៅថា មួយ​ព្រះសូត្រ ឬ សូត្រ​មួយ។ នៅ​ក្នុង​សុត្តន្តបិដក​មាន​​ចំណាត់​ថ្នាក់​វែង ខ្លី ច្រើន តិច ជា​កង ជាពួក និង ជា​ក្រុម​ ​ដែល​​បាន​​ប្រារព្ធ​​ធ្វើ​​ឡើង​ដោយ​ព្រះសង្គីតិកាចារ្យ​​ចាប់​តាំង​​ពី​​បឋមសង្គាយនា ឬ​សង្គាយនា​លើក​ទី​មួយ​ ដែល​មាន​​ព្រះអរហន្ត​៥០០ អង្គ រួម​ទាំង​ព្រះមហាកស្សប ព្រះមហាឧបាលី និង​ព្រះមហាអានន្ទ​ជា​ដើម រហូត​ដល់​​សង្គាយនា​គ្រា​ទី ៣ ។ នៅ​គ្រា​នោះ​​​ព្រះត្រ័យបិដក​ ដែល​មានវិនយបិដក ព្រះសុត្តន្តបិដក និងព្រះអភិធម្មបិដក​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឲ្យ​គ្រប់​បរិបូរណ៍ ។ ​នៅ​ក្នុង​សង្គាយនា​លើក​ទី ៤ (តាមច្បាប់​ប្រទេស ស្រីលង្កា) ព្រះត្រ័យបិដកដែល​​បាន​​បន្ត​​​ដោយ​​​ការ​​ទន្ទេញ​ចាំ​មាត់​​​របស់​ពួក​សាវ័ក ​ក៏​ត្រូវ​បាន​សរសេរ​ចារិក​ទុកក្នុងសា​ស្ត្រា​ស្លឹករឹត (​ឬ​ស្លឹក​ត្នោត) ជា​លាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ ដោយ​ក្រុម​ភិក្ខុ ជនជាតិ​ស្រីលង្កា។ ក្រោយ​​មក​​គម្ពីរ​​ព្រះត្រ័យបិដក​ក៏​​ត្រូវ​បាន​​នាំយ​​ក​ទៅ​សរសេរ​ជា​ភាសា​ផ្សេងៗ​ និង​ ត្រូវ​បាន​​មក​​​បក​ប្រែ​​ជា​ភាសា​​របស់​ជាតិ​រៀង​ៗខ្លួន ​ដើម្បី​​ងាយ​ស្រួល​​ក្នុង​​ការ​សិក្សា​​រៀន​សូត្រ ។ ​​នៅ​សម័យកាល​ដំបូង ​​ព្រះ​ត្រៃបិដក​​​ជា​ឯកសារ​សំណេរ​ មាន​តែ​ជាភាសា សីហឡៈ ដែល​មាន​សំនៀង​ភាសាបាលី ប៉ុណ្ណោះ ។ ក្រោយ​មក​ទើប​ឯកសារ​ទាំង​នោះ​​​ត្រូវ​បាន​​​ចម្លង​​យក​​សំនៀង​​បាលី​​​​ជា​​ភាសា​របស់​ជាតិ​ផ្សេងៗ​ រួម​ទាំង​សេចក្តី​ប្រែ នៃ​​ព្រះ​​ត្រៃបិដកទាំងមូល ជាភាសា នៃប្រជាជាតិ​ទាំង​នោះ ។ សុត្តន្តបិដក​មាន ៥ គម្ពីរ ពោល​គឺ ទី., ម., សំ., អំ., ខុ. ៖

Sutta Pitaka​ — the collection of suttas, or discourses, attributed to the Buddha and a few of his closest disciples, containing all the central teachings of Theravada Buddhism. (More than one thousand sutta translations are available on this website.) The suttas are divided among five nikayas (collections).

 

 PC

សុត្តន្តបិដក​ Sutta Pitaka​

គម្ពីរទីឃនិកាយ Digha Nikaya (​លេខ ១៤ ដល់ ១៩)​ ​មានចំណុះព្រះសូត្រដែលមានខ្នាតវែង ៣៤ ព្រះសូត្រ ហើយបែងចែកជា ៣ វគ្គធំៗ គឺ សីលក្ខន្ធវគ្គមាន ១៣ ព្រះសូត្រ មហាវគ្គមាន ១០ ព្រះសូត្រនិងបាដិកវគ្គមាន ១១ ព្រះសូត្រ។

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ  បឋមភាគ សីលក្ខន្ធវគ្គ (១៤) — ព្រម្មជាលសូត្រ សាមញ្ញផលសូត្រ អម្ពដ្ឋសូត្រ និង​ សោណទណ្ឌសូត្រ
Tipitaka part 14

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ ទុតិយភាគ សីលក្ខន្ធវគ្គ (១៥)
Tipitaka part 15

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ តតិយភាគ មហាវគ្គ (១៦)​ —​ មហាបទានសូត្រ មហានទានសូត្រ និង មហាបរិនិព្វានសូត្រ
Tipitaka part 16

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ ចតុត្ថកាត មហាវគ្គ (១៧)
Tipitaka part 17

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ បញ្ចមភាគ បាដិកភាគ (១៨) —​ ​ បាដិកសូត្រ ឧទុម្ពរិកសូត្រ ចក្កវត្តិសូត្រ អគ្គញ្ញសូត្រ សម្បសាទនីយសុត្តំ និង បាសាទិកសូត្រ
Tipitaka part 18

 

សុត្តន្តបិដក ទីឃនិកាយ បាដិកវគ្គ ឆដ្ធភាគ (១៩)
Tipitaka part 19

 

គម្ពីរមជ្ឈិមនិកាយ Majjhima Nikaya (​លេខ ២០ ដល់ ២៨) មានចំណុះព្រះសូត្រដែលមានខ្នាតកណ្តាលមិនវែងពេកមិនខ្លីពេក ១៥២ ព្រះសូត្រដែលបែងចែកជា ៣បណ្ណាសកៈ មានមូលបណ្ណាសកៈ, មជ្ឈិមបណ្ណាសកៈ និងឧបរិបណ្ណាសកៈ ហើយក្នុងបណ្ណាសកៈនីមួយៗមាន ៥វគ្គតូចៗទៀត ហើយវគ្គតូចៗនីមួយៗមាន ១០ព្រះសូត្រវៀរតែវគ្គទី ១៤ គឺ វិភង្គវគ្គមាន ១២ ព្រះសូត្រ។

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ​  មូលបណ្ណាសក បឋមភាគ (២០)
Tipitaka part 20

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ មូលបណ្ណាសក ទុតិយភាគ (២១)
Tipitaka part 21

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ មូលបណ្ណាសក មហាយមកវគ្គ (២២)
Tipitaka part 22

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ មជ្ឈិមបណ្ណាសក ចតុត្ថភាគ (២៣)
Tipitaka part 23

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ មជ្ឈិមបណ្ណាសក បញ្ជមភាគ (២៤)
Tipitaka part 24

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ មជ្ឈិមបណ្ណាសក ឆដ្ឋភាគ​ (២៥)
Tipitaka part 25

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ ឧបារិបណ្ណាសក សត្តមភាគ (២៦)
Tipitaka part 26

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ ឧបារិបណ្ណាសក អឆដ្ឋភាគ (២៧)
Tipitaka part 27

 

សុត្តន្តបិដក​​ មជ្ឈិមនិកាយ ឧបារិបណ្ណាសក នវមភាគ (២៨)
Tipitaka part 28

 

 

សំយុត្តនិកាយ Samyutta Nikaya (លេខ​ ២៩ ដល់ ៣៩) បានប្រមូលរួបរួមនូវកងធម៌តាមប្រភេទ ហើយបែងជា ៥ វគ្គមាន​សគាថវគ្គ​ដែល​សម្តែង​អំពីពួកព្រះសូត្រមានគាថាទាំងឡាយ ២៧១ ព្រះសូត្រ និទានវគ្គ រួមព្រះសូត្រដែលពោល អំពីហេតុ ឬឫសគល់នៃសភាវធម៌ទាំងឡាយជាដើម ខន្ធវារវគ្គ ព្រះ​សូត្រ​ដែល​ពោល​អំពី​ខន្ធ​ទាំងឡាយមានរូបក្ខន្ធជាដើម សឡាយតនវគ្គ ព្រះសូត្រដែលសម្តែងអំពីពួកអាយតនៈទាំងឡាយ មាន​រូបាយតនៈ​ជាដើម មហាវារវគ្គ ព្រះសូត្រដែលសម្តែងអំពីពួកធម៌សំខាន់ៗដូចជាមគ្គ ៨ ពោជ្ឈង្គ៧ ឥន្រ្ទិយ៍ ២២ជាដើម ។ សំយុត្តនិកាយ ជាគម្ពីរដែលរួបរួមធម៌ជាក្រុមមួយៗហៅថា សំយុត្តមួយ រួម​ទាំងអស់​មាន​៥៦ សំយុត្ត​រួមគ្នា​ដូចជា​ទេវតាសំយុត្ត​ជាដើមនិងមាន ៧៧៦២ ព្រះសូត្រ។

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ សគាថាវគ្គ បឋមភាគ (២៩)
Tipitaka part 29

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ សគាថាវគ្គ ទុតិយភាគ (៣០)
Tipitaka part 30

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ និទានវគ្គ តតិយភាគ (៣១)
Tipitaka part 31

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ និទានវគ្ ចតុត្ថភាគ (៣២)
Tipitaka part 32

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ បញ្ជមភាគ (៣៣)
Tipitaka part 33

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ ខន្ធវារវគ្គ ឆដ្ឌភាគ (៣៤)
Tipitaka part 34

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ សឡាយតនវគ្គ សត្តមភាគ (៣៥)
Tipitaka part 35

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ សឡាយតនវគ្គ អដ្ធមភាគ (៣៦)
Tipitaka part 36

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ មហារារវគ្គ នវមភាគ (៣៧)
Tipitaka part 37

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ មហារារវគ្គ សទមភាគ (៣៨)
Tipitaka part 38

 

សុត្តន្តបិដក សំយុត្តនិកាយ មហារារវគ្គ ឯកាសទមភាគ (៣៩)
Tipitaka part 39

 

 

អង្គុត្តរនិកាយ Anguttara Nikaya (លេខ ៤០ ដល់ ៥១) ប្រែថាពួកធម៌ក្រៃលែងដោយអង្គមាន ១១ និបាត​ដូចជា​ក្នុង​ឯកនិបាត​សម្តែង​អំពី​ពួក​ធម៌​មានអង្គ ១ ទុកនិបាត មាន​អង្គ​២ តិកនិបាតមានអង្គ ៣ រហូតដល់ឯកាទសកនិបាត គឺពួកធម៌មានអង្គ ១១ ដូច្នេះជាដើម។ ដោយ​រួមក្នុងអង្គុត្តរនិកាយមាន​ព្រះ​​សូត្រ​សរុប​ទាំង​អស់ ៩៥៥៧ ព្រះសូត្រ។

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ឯក ទុកនិបាត បឋមភាគ (៤០)
Tipitaka part 40

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ តិកនិបាត ទុតិយភាគ (៤១)
Tipitaka part 41

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ចតុក្កនិបាត តតិយភាគ (៤២)
Tipitaka part 42

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ចតុក្កនិបាត ចតុត្ថភាគ (៤៣)
Tipitaka part 43

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ បញ្ជកនិបាត បញ្ជមភាគ (៤៤)
Tipitaka part 44

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ បញ្ជកនិបាត អដ្ធភាគ (៤៥)
Tipitaka part 45

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ឆក្កនិបាត សត្តមភាគ (៤៦)
Tipitaka part 46

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ សត្តកនិបាត អដ្ធភាគ (៤៧)
Tipitaka part 47

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ អដ្ឋកនិបាត នវមភាគ (៤៨)
Tipitaka part 48

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ នវកនិបាត ទសមភាគ (៤៩)
Tipitaka part 49

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ទសកនិបាត ឯកាទសមភាគ (៥០)
Tipitaka part 50

 

សុត្តន្តបិដក អង្គុត្តរនិកាយ ទសកនិបាត ទ្វាទសមភាគ (៥១)
Tipitaka part 51

 

 

ខុទ្ទកនិកាយ​​​​​​ Khuddaka Nikaya (លេខ ៥២ ដល់ ៧៧) ប្រែថា គម្ពីរដែលមានធម៌បន្តិចបន្តួច សេសសល់ ឬ ក្រៅពី ៤ គម្ពីរខាងលើមាន ១៥ ប្រភេទ។

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ខុទ្ទកបាឋ,​ ធម្មបទគាថាឧទានុ, ធម្មភាគ (៥២)
Tipitaka part 52

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ឥតិវុត្តកៈ ទុតិយភាគ (៥៣)
Tipitaka part 53

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ សុត្តនិបាត តតិយភាគ (៥៤)
Tipitaka part 54

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ វិមានវត្ថុ ចតុត្ថភាគ (៥៥)
Tipitaka part 55

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ បេតវត្ថុ ថេរគាថា បញ្ជមភាគ (៥៦)
Tipitaka part 56

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ថេរគាថា ថេរីគាថា ឆដ្ឋភាគ (៥៧)
Tipitaka part 57

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក សត្តមភាគ (៥៨)
Tipitaka part 58

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក អដ្ឋមភាគ (៥៩)
Tipitaka part 59

 

សុត្តន្តបិដក ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក នវមភាគ (៦០)
Tipitaka part 60

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក ទសមភាគ (៦១)
Tipitaka part 61

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក ឯកាទសមភាគ (៦២)
Tipitaka part 62

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ជាតក ទ្វាទសមភាគ (៦៣)
Tipitaka part 63

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ មហានិទ្ទេស បឋមភាគ (៦៤)
Tipitaka part 64

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ មហានិទ្ទេស ទុតិយភាគ (៦៥)
Tipitaka part 65

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ មហានិទ្ទេស តតិយភាគ (៦៦)
Tipitaka part 66

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ចូឡនិទ្ទេស បឋមភាគ (៦៧)
Tipitaka part 67

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ចូឡនិទ្ទេស ទុតិយភាគ (៦៨)
Tipitaka part 68

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ បដិសម្ភិទាមគ្គ បឋមភាគ (៦៩)
Tipitaka part 69

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ បដិសម្ភិទាមគ្គ ទុតិយភាគ (៧០)
Tipitaka part 70

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ បដិសម្ភិទាមគ្គ តតិយភាគ (៧១)
Tipitaka part 71

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ អបទាន បឋមភាគ (៧២)
Tipitaka part 72

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ អបទាន ទុតិយភាគ (៧៣)
Tipitaka part 73

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ អបទាន តតិយភាគ (៧៤)
Tipitaka part 74

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ អបទាន ចតុត្ថភាគ (៧៥)
Tipitaka part 75

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ អបទាន ចញ្ចមភាគ (៧៦)
Tipitaka part 76

 

សុត្តន្តបិដក​ ខុទ្ទកនិកាយ ពុទ្ធវំសៈ ចរិយាបិដក (៧៧)
Tipitaka part 77

 

 

♥´¨)
​¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•`​ (̅_̅_̅_̅S❤S_̅_̅_̅̅()​ ​💕💕💕

 

អភិធម្មបិដក —​ សេចក្តីប្រាប់ពន្យល់អំពីចិត្ត, ចេតសិក, រូប, និព្វាន ដែលជាធម៌ល្អិតសុខុម គម្ភីរភាព តែមិនមានបញ្ញត្តិនិងអនុញ្ញាតទេ។​អភិធម្មបិដក មាន​ ៧ (សៀវភៅ​លេខ ៧៨ ដល់ ១១០) គម្ពីរ​ ដែល​មាន​អក្សរ​កាត់​តំណាង​ថា សំ, វិ, ធា, បុ, ក,​ យ, និង ប ។ សំ តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ​​សង្គណី ឬ​ធម្មសង្គណី, វិ តាង​​ឲ្យ​គម្ពី វិភង្គ, ធា តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ ធាតុកថា, បុ តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ បុគ្គលបញ្ញត្តិ, ក តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ កថាវត្ថុ, យ​ តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ យមកៈ និង ប តាង​ឲ្យ​គម្ពីរ​ បដ្ឋានៈ។

Abhidhamma Pitaka​​ — the collection of texts in which the underlying doctrinal principles presented in the Sutta Pitaka are reworked and reorganized into a systematic framework that can be applied to an investigation into the nature of mind and matter.

 

 PC

អភិធម្មបិដក Abhidhamma Pitaka

The Dhammasangani​ សង្គណី (Summary of Dharma) is a manual of ethics for monks. It begins with a mātikā (translated as matrix) which lists classifications of dhammas (translated as phenomena, ideas, states, etc.). The mātikā starts with 22 threefold classifications, such as good/bad/unclassified, and then follows with 100 twofold classifications according to the Abhidhamma method. Many of these classifications are not exhaustive, and some are not even exclusive. The mātikā ends with 42 twofold classifications according to the sutta method; these 42 are only used in the Dhammasangani, whereas the other 122 are used in some of the other books as well.

The main body of the Dhammasangani is in four parts. The first part goes through numerous states of mind, listing and defining by lists of synonyms, factors present in the states. The second deals with material form, beginning with its own mātikā, classifying by ones, twos and so on, and explaining afterwards. The third explains the book’s mātikā in terms of the first two parts, as does the fourth, by a different method (and omitting the sutta method).

 

អភិធម្មបិដក​ ធម្មសង្គណិ បឋមភាគ (៧៨)
Tipitaka part 78

 

អភិធម្មបិដក​ ធម្មសង្គណិ ទុតិយភាគ (៧៩)
Tipitaka part 79

 

The Vibhanga វិភង្គ (Division or Classification) consists of 18 chapters, each dealing with a different topic. For example, the first chapter deals with the five aggregates. A typical chapter consists of three parts. The first of these parts explains the topic according to the sutta method, often word-for-word as in actual suttas. The second is Abhidhamma explanation, mainly by lists of synonyms as in the Dhammasangani. The third employs questions and answers, based on the mātikā, such as “How many aggregates are good?”

 

អភិធម្មបិដក​ វិភង្គ បឋមភាគ (៨០)
Tipitaka part 80

 

អភិធម្មបិដក​ វិភង្គ ទុតិយភាគ (៨១)
Tipitaka part 81

 

អភិធម្មបិដក​ វិភង្គ តតិយភាគ សិក្ខាបទវិភង្គ (៨២)
Tipitaka part 82

 

The Dhatukatha ធាតុកថា (Discussion of Elements) covers both the matika and various topics, mostly from the Vibhanga, relating them to the 5 aggregates, 12 bases and 18 elements. The first chapter is fairly simple: “In how many aggregates etc. are good dhammas etc. included?” The book progressively works up to more complicated questions: “From how many aggregates etc. are the dhammas dissociated from attention etc. dissociated?”

The Puggalapannatti បុគ្គលប្បញ្ញត្ (Designation of Person) starts with its own matika, which begins with some standard lists but then continues with lists of persons grouped numerically from ones to tens. This latter portion of the matika is then explained in the main body of the work. It lists human characteristics encountered on the stages of a Buddhist path. Most of the lists of persons and many of the explanations are also found in the Anguttara Nikaya.

 

អភិធម្មបិដក​ ធាតុកថា បុគ្គលបញ្ញត្តិ (៨៣)
Tipitaka part 83

 

The Kathavatthu កថាវត្ថុ (Points of Controversy) consists of more than two hundred debates on questions of doctrine. The questions are heretical in nature, and are answered in such a way as to refute them. It starts with the question of whether or not a soul exists. It does not identify the participants. The commentary says the debates are between the Theravada and other schools, which it identifies in each case. These identifications are mostly consistent with what is known from other sources about the doctrines of different schools. It is the only portion attributed to a specific author, Moggaliputta.

 

អភិធម្មបិដក​ កថាវត្ថុ បឋមភាគ (៨៤)
Tipitaka part 84

 

អភិធម្មបិដក​ កថាវត្ថុ ទុតិយភាគ បរូបហរកថា (៨៥)
Tipitaka part 85

 

អភិធម្មបិដក​ កថាវត្ថុ តតិយភាគ (៨៦)
Tipitaka part 86

 

The Yamaka យមកៈ (Pairs) consists of ten chapters, each dealing with a different topic; for example, the first deals with roots. A typical chapter (there are a number of divergences from this pattern) is in three parts. The first part deals with questions of identity: “Is good root root?” “But is root good root?” The entire Yamaka consists of such pairs of converse questions, with their answers. Hence its name, which means pairs. The second part deals with arising: “For someone for whom the form aggregate arises, does the feeling aggregate arise?” The third part deals with understanding: “Does someone who understands the eye base understand the ear base?” In essence, it is dealing with psychological phenomena.

 

អភិធម្មបិដក​ យមក បឋមភាគ (៨៧)
Tipitaka part 87

 

អភិធម្មបិដក​ យមក ទុតិយភាគ (៨៨)
Tipitaka part 88

 

អភិធម្មបិដក​ យមក តតិយភាគ (៨៩)
Tipitaka part 89

 

អភិធម្មបិដក​ យមក ចតុត្ថភាគ (៩០)
Tipitaka part 90

 

អភិធម្មបិដក​ យមក បញ្ចមភាគ (៩១)
Tipitaka part 91

 

អភិធម្មបិដក​ យមក ឆដ្ឋភាគ (៩២)
Tipitaka part 92

 

អភិធម្មបិដក​ យមក សត្តមភាគ (៩៣)
Tipitaka part 93

 

Patthan បដ្ឋានៈ (Activations or Causes) deals with 24 conditions in relation to the matika: “Good dhamma is related to good dhamma by root condition”, with details and numbers of answers.

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន បឋមភាគ (៩៤)
Tipitaka part 94

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ទុតិយភាគ (៩៥)
Tipitaka part 95

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន តតិយភាគ (៩៦)
Tipitaka part 96

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ចតុត្ថភាគ (៩៧)
Tipitaka part 97

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន បញ្ចមភាគ (៩៨)
Tipitaka part 98

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ឆដ្ឋភាគ (៩៩)
Tipitaka part 99

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន សត្តមភាគ (១០០)
Tipitaka part 100

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន អដ្ឋមភាគ (១០១)
Tipitaka part 101

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន នវមភាគ (១០២)
Tipitaka part 102

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ទសមភាគ (១០៣)
Tipitaka part 103

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ឯកាទសមភាគ (១០៤)
Tipitaka part 104

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ទ្វាទសមភាគ (១០៥)
Tipitaka part 105

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន តេរសមភាគ (១០៦)
Tipitaka part 106

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន ចុទ្ទសមភាគ (១០៧)
Tipitaka part 107

 

អភិធម្មបិដក​ បដ្ឋាន បណ្ណារសមភាគ (១០៨)
Tipitaka part 108

 

អភិធម្មបិដក​ សោឡសមភាគ (១០៩)
Tipitaka part 109

 

អភិធម្មបិដក​​ បដ្ឋាន សត្តរាសមភាគ (១១០)
Tipitaka part 110

 

♥´¨)
​¸.•´¸.•*´¨) ¸.•*¨)
(¸.•´ (¸.•`​ (̅_̅_̅_̅S❤S_̅_̅_̅̅()​ ​💕💕💕

 

Hermit of Tbeng Mountain

Sachjang Phnom Tbeng សច្ចំ​​ ភ្នំត្បែង is a very long and interesting story written by Mr. Chhea Sokoan, read by Jendhamuni Sos. You can click on the links below to listen. Part 1 | Part 2

List of Khmer songs